Giáo sư Hồ Ngọc Đại: "Việt Nam tụt hậu 1-2 thế kỷ" (trong trang giaoducvn của CS)
(GDVN) - Trong thế kỷ 21 này, ngành nào cũng có biến đổi và biến đổi nhanh chóng, nhưng có một ngành mãi vẫn lạc hậu và không thay đổi gì hết, đó là sư phạm.
Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du đã bôi nhọ cả ngành giáo dục"Từ 34 nghìn tỷ mà giờ còn hơn 400 tỷ thì tôi cũng sợ"Bộ Giáo dục biên soạn và thẩm định sách giáo khoa là không khách quan
GS.TSKH Hồ Ngọc Đại - người đã từng từ chối làm Thứ trưởng để dạy tiểu học đã bình luận như vậy khi nói về vai trò của người thầy - yếu tố thiên cốt tạo nên sức sống của nền giáo dục.
"Ai cũng dạy được, thất cơ lỡ vận có chữ là dạy được"
GS Hồ Ngọc Đại nhận định: "Ngay từ những năm 60 của thế kỷ trước, khi chúng ta bắt đầu chuẩn bị cuộc cải cách giáo dục với nhiều ảo tưởng, Thủ tướng Phạm Văn Đồng hỏi về tôi cuộc cải cách giáo dục như thế nào? Tôi trả lời ngay: "Sẽ thất bại, vì chiến lược về nền giáo dục hiện đại dông dài, ly kỳ, khó hiểu. Cho đến bây giờ, Việt Nam chúng ta nếu nhìn về mặt triết học thì ngang bằng lịch sử, nhưng thực chất là đang tụt lùi 1-2 thế kỷ”.
Nếu đặt ra câu hỏi: Trước quá nhiều chuyện xấu xí của nền giáo dục, chúng ta phải chọn vấn đề gì cần phải làm trước để mở đường cho một cuộc cải cách? Hẳn bất cứ ai có hiểu biết về giáo dục đề sẽ trả lời: Cái lõi của sự đổi mới, không gì hơn được, đó chính là người thầy. Nếu người thầy năng lực không tốt, không mẫn cán mà nói vui là không chịu được áp lực "lái tàu cao tốc" thì hệ lụy là sẽ làm hỏng nhiều thế hệ học sinh. Nhưng dường như ngành giáo dục chưa có một kế hoạch đủ mạnh để thay đổi vai trò của người thầy. Do đó, GS Hồ Ngọc Đại đánh giá rằng, trong thế kỷ 21 này, ngành nào cũng có biến đổi và biến đổi nhanh chóng, nhưng có một ngành mãi vẫn lạc hậu và không thay đổi gì hết (kể cả nguyên tắc lý thuyết) đó là sư phạm.
“Đi đến đâu tôi cũng kể lại câu chuyện ông bố Kennedy mở lớp dạy cho trẻ con và nói rằng, dòng họ Kennedy sẽ làm tổng thống nước Mỹ. Nếu không làm Tổng thống nước Mỹ mà làm bất cứ nghề gì, kể cả đó là nghề móc cống thì cũng là người móc cống giỏi nhất nước Mỹ. Điều đó có nghĩa là xã hội đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa, nhưng chúng ta hiện nay không có tính chuyên nghiệp gì cả.
Khi nghiên cứu về tâm lý học, tôi thấy rất tự ái về nghề, vì rằng ai cũng làm giáo viên được cả, kể cả thất cơ lỡ vận có chữ là dạy được. Do đó, tôi muốn biến cái nghiệp vụ sư phạm thành công việc chỉ có thầy giáo mới làm được, ngoài ra không ai làm được”, GS Đại chia sẻ.
Đào tạo giáo viên dư thừa quá lớn
Song song với yêu cầu nâng cao chất lượng đời sống cho người thầy thì công tác tuyển sinh ngành sư phạm cũng phải siết thật chặt, không nên để điểm đầu vào quá thấp như mấy năm qua. Nói cách khác, những ai không xứng đáng thì cũng đừng đứng vào hàng ngũ người thầy.
PGS.TS Nguyễn Thám – Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Huế cho hay: “Tôi thống kê hiện nay có 43 trường sư phạm, hoặc các trường không sư phạm nhưng lại có khoa sư phạm đào tạo giáo viên, thậm chí có những trường không có khoa sư phạm cũng đào tạo giáo viên. Năm trước, chỉ tiêu đào tạo giáo viên của Bộ Giáo dục là 16 nghìn có ngân sách nhưng các trường ở địa phương thì tăng lên 25.500 chỉ tiêu. Dù chủ trương của Bộ Giáo dục là giảm chỉ tiêu đào tạo giáo viên, nhưng năm nay vẫn có tới 25.250 chỉ tiêu đào tạo ở tất cả các trường trên cả nước. Như vậy là quá dư thừa".
Trước thực trạng trên, PGS Nguyễn Thám đề nghị Chính phủ và Bộ Giáo dục cần phải ngăn chặn được sự phát triển ồ ạt vượt quá hệ thống các trường đào tạo giáo viên.
"Nếu không kiên quyết điều chỉnh lại hệ thống các trường đào tạo giáo viên, không kiên quyết giảm chỉ tiêu của các trường đào tạo giáo viên thì đừng nói đến chuyện. Tôi biết rằng chuyện này khó, nhưng phải kiên quyết làm cho được, đây là câu chuyện mang tầm quốc gia và nếu chỉ có riêng Bộ Giáo dục thì không thể làm được", PGS Thám nói.
Chia sẻ về những lo lắng này với PV Báo Giáo dục Việt Nam, GS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng nhận định rằng "đào tạo vẫn rất nhiều và tuyển dễ dãi dẫn tới vàng thau lẫn lộn".
GS Thuyết đánh giá, chương trình - SGK hay trang thiết bị dạy học rất quan trọng, nhưng vai trò của nhà giáo luôn luôn là số một. Chính vì vậy, trong lần đổi mới này, chúng ta cần đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng giáo viên, nếu không đổi mới được trước thì ít nhất cũng phải song song với đổi mới chương trình - SGK.
"Trước hết, cần đổi mới ở khâu tuyển sinh. Lâu nay, biện pháp miễn học phí cho sinh viên, học viên sư phạm đã tỏ ra hết hiệu lực, không hấp dẫn được học sinh giỏi như trước nữa; bởi vì được miễn vài triệu đồng học phí, lúc ra trường phải chạy hàng trăm triệu đồng mới có một chỗ dạy học thì thầy cô lương ba cọc ba đồng lấy tiền đâu để bù vào khoản “tiêu cực phí” ấy? Chi bằng họ chọn nghề khác, tuy lúc ra trường vẫn phải “chạy việc” nhưng khả năng kiếm thêm, bù lại vẫn nhiều hơn. Để hấp dẫn người giỏi vào ngành sư phạm, theo tôi, Nhà nước cần xác định được tương đối chính xác nhu cầu giáo viên để không đào tạo tràn lan và đảm bảo công ăn việc làm cho giáo sinh lúc ra trường. Xác định điều này hoàn toàn không khó khi đã có số liệu về trường, lớp, môn học, số trẻ sinh ra mỗi năm…
Sau khâu tuyển sinh là phương thức đào tạo. Công tác đào tạo ở các trường sư phạm phải gắn với đơn vị sử dụng lao động. Giáo sinh chỉ nên dành tối đa 60% thời gian học ở trường sư phạm, còn 40% thời gian học ở trường phổ thông. Có như vậy thì đào tạo mới gắn liền với thực tế, giáo viên mới giỏi được", GS Thuyết chia sẻ.
Sau đây, nmvn trích một số ý kiến của đọc giả bài này, chắc hầu hết là người đang sống trong nước
loại bỏ các nhà lãnh đạo giáo dục hiện tại thì ngành sẽ phát triển ngạy. vì ngành toàn thấy họp nào là thay đổi sách giao khoa nào là thay đổi thi cử tuyển sinh trong khi đó giáo viên cứ tụt hậu thà ta đùng tiên đó để đào tạo những cán bộ có tâm huyết để thay thế cho các lớp cán bộ GD không làm tốt nhiệm vụ. nhất là mấy ông thứ trưởng hay bộ trưởng chuyên duyệt mấy cái dự án tào lao
GS phải hiểu được rằng để được là cô giáo, thầy giáo đứng trên bục giảng đúng nghĩa thì phải chạy tốn mất 300-500 triêu đồng thậm trí còn hơn nữa thì thầy cô phải lo làm sao kiếm tiền bù vào chứ lấy đâu ra tâm huyết như thời xưa của GS nữa, các vị cứ phân tích đến muôn đời nó cũng vậy thôi
Thầy Hồ ngọc Đại: Nếu người thầy năng lực không tốt...xã hội đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa.....tôi muốn biến cái nghiệp vụ sư phạm thành công việc chỉ có thầy giáo mới làm được....nhưng chỉ tiêu đào tạo trên cả nước là quá dư thừa. Với người dân thì có ý kiến khác thầy nhiều : Nền giáo dục không ảnh hưởng việc đào tạo quá đông mà nó đang bị thao túng bởi một thiểu số gọi là Chuyên gia gia công giáo dục cho ai đó....
chả biết tụt hậu như thế nào nhưng cái bộ sách công nghệ giáo dục của ông làm giáo viên đau đầu. làm học sinh đến giờ vẫn chưa biết chữ nào. cứ nói đem lên vùng cao thí điểm. nhưng nếu thí điểm mà học sinh ko biết. thử hỏi có trường nào dám cho ít nhất là 50% đúp. nói thì hay. chẳng qua để bảo vệ cái lý của mình rồi cho in sách lấy tiền của dân.
Tư duy bảo thủ, trì trệ thì làm sao mà tiếp thu cái mới được.Nói như bạn thì chúng ta đang quá nóng vội.
Bây giờ mới xiết chặt đầu vào cho hiệu quả,để đào tạo ra được những người xứng đáng là thầy đúng là điều nên làm dù muộn. Nhưng với những người"chỉ cần có chữ là dạy được",thậm chí chưa dạy được mà vẫn đang đứng trên bục giảng với chế độ biên chế rồi thì sao? Đó vẫn là sự thật, nên"những điều trông thấy mà đau đớn lòng!". Và khi hi vọng với đặt giáo dục là quốc sách nhưng giáo viên lại không được coi trọng ngang tầm với sự nghiệp đó, lương không đủ sống (dĩ nhiên là không phải đủ để tồn tại)
Tôi thấy ngành giáo dục sẽ không bao giờ phát triển được, Theo tôi những người quản lý giáo dục mà không có trình độ lại là lãnh đạo những giáo viên có trình độ chuyên môn cao. có nhiều giáo viên nói những người đang lãnh đạo của họ là những người trước kia cho đi học lớp 9 3, sau thời gian lên làm hiệu trưởng thử hỏi những người này có lãnh đạo được không, vì đối với những người này không có tư duy.
Hãy trả thù lao cho giáo viên xứng đáng. Các "bác" sẽ tìm được người tài. Giáo viên là "cái máy cái" sản xuất ra các máy khác, máy cái mà tốt thì toàn xã hội mới tốt lên được...
Đừng nghĩ giáo viên là cái máy cái. Chỉ một số ít mới xứng đáng là như vậy. Phần lớn là những khuôn đúc dởm. Thử đem sang nước người có ai dám dùng không? Có dám tham gia vào việc trao đổi giáo viên chỉ trong khối Asean thôi không? Thật sự thì cả nước vẫn đang tiến lên còn ngành sư phạm dù đầu vào có như thế nào đi chăng nữa thì trăm năm: Kiều vẫn là Kiều, không có năng lực sống nên mới...
"Ai cũng dạy được, thất cơ lỡ vận có chữ là dạy được"
GS Hồ Ngọc Đại nhận định: "Ngay từ những năm 60 của thế kỷ trước, khi chúng ta bắt đầu chuẩn bị cuộc cải cách giáo dục với nhiều ảo tưởng, Thủ tướng Phạm Văn Đồng hỏi về tôi cuộc cải cách giáo dục như thế nào? Tôi trả lời ngay: "Sẽ thất bại, vì chiến lược về nền giáo dục hiện đại dông dài, ly kỳ, khó hiểu. Cho đến bây giờ, Việt Nam chúng ta nếu nhìn về mặt triết học thì ngang bằng lịch sử, nhưng thực chất là đang tụt lùi 1-2 thế kỷ”.
 |
| GS.TSKH Hồ Ngọc Đại: Trong thế kỷ 21 ngành nào cũng có biến đổi và biến đổi nhanh chóng, nhưng có một ngành mãi vẫn lạc hậu và không thay đổi gì hết (kể cả nguyên tắc lý thuyết) đó là sư phạm. Ảnh: Ngọc Quang. |
“Đi đến đâu tôi cũng kể lại câu chuyện ông bố Kennedy mở lớp dạy cho trẻ con và nói rằng, dòng họ Kennedy sẽ làm tổng thống nước Mỹ. Nếu không làm Tổng thống nước Mỹ mà làm bất cứ nghề gì, kể cả đó là nghề móc cống thì cũng là người móc cống giỏi nhất nước Mỹ. Điều đó có nghĩa là xã hội đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa, nhưng chúng ta hiện nay không có tính chuyên nghiệp gì cả.
Khi nghiên cứu về tâm lý học, tôi thấy rất tự ái về nghề, vì rằng ai cũng làm giáo viên được cả, kể cả thất cơ lỡ vận có chữ là dạy được. Do đó, tôi muốn biến cái nghiệp vụ sư phạm thành công việc chỉ có thầy giáo mới làm được, ngoài ra không ai làm được”, GS Đại chia sẻ.
Đào tạo giáo viên dư thừa quá lớn
Song song với yêu cầu nâng cao chất lượng đời sống cho người thầy thì công tác tuyển sinh ngành sư phạm cũng phải siết thật chặt, không nên để điểm đầu vào quá thấp như mấy năm qua. Nói cách khác, những ai không xứng đáng thì cũng đừng đứng vào hàng ngũ người thầy.
PGS.TS Nguyễn Thám – Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Huế cho hay: “Tôi thống kê hiện nay có 43 trường sư phạm, hoặc các trường không sư phạm nhưng lại có khoa sư phạm đào tạo giáo viên, thậm chí có những trường không có khoa sư phạm cũng đào tạo giáo viên. Năm trước, chỉ tiêu đào tạo giáo viên của Bộ Giáo dục là 16 nghìn có ngân sách nhưng các trường ở địa phương thì tăng lên 25.500 chỉ tiêu. Dù chủ trương của Bộ Giáo dục là giảm chỉ tiêu đào tạo giáo viên, nhưng năm nay vẫn có tới 25.250 chỉ tiêu đào tạo ở tất cả các trường trên cả nước. Như vậy là quá dư thừa".
 |
| PGS.TS Nguyễn Thám - Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Huế đề nghị ngăn chặn sự phát triển ồ ạt đào tạo giáo viên. Ảnh: Ngọc Quang. |
"Nếu không kiên quyết điều chỉnh lại hệ thống các trường đào tạo giáo viên, không kiên quyết giảm chỉ tiêu của các trường đào tạo giáo viên thì đừng nói đến chuyện. Tôi biết rằng chuyện này khó, nhưng phải kiên quyết làm cho được, đây là câu chuyện mang tầm quốc gia và nếu chỉ có riêng Bộ Giáo dục thì không thể làm được", PGS Thám nói.
Chia sẻ về những lo lắng này với PV Báo Giáo dục Việt Nam, GS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng nhận định rằng "đào tạo vẫn rất nhiều và tuyển dễ dãi dẫn tới vàng thau lẫn lộn".
GS Thuyết đánh giá, chương trình - SGK hay trang thiết bị dạy học rất quan trọng, nhưng vai trò của nhà giáo luôn luôn là số một. Chính vì vậy, trong lần đổi mới này, chúng ta cần đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng giáo viên, nếu không đổi mới được trước thì ít nhất cũng phải song song với đổi mới chương trình - SGK.
"Trước hết, cần đổi mới ở khâu tuyển sinh. Lâu nay, biện pháp miễn học phí cho sinh viên, học viên sư phạm đã tỏ ra hết hiệu lực, không hấp dẫn được học sinh giỏi như trước nữa; bởi vì được miễn vài triệu đồng học phí, lúc ra trường phải chạy hàng trăm triệu đồng mới có một chỗ dạy học thì thầy cô lương ba cọc ba đồng lấy tiền đâu để bù vào khoản “tiêu cực phí” ấy? Chi bằng họ chọn nghề khác, tuy lúc ra trường vẫn phải “chạy việc” nhưng khả năng kiếm thêm, bù lại vẫn nhiều hơn. Để hấp dẫn người giỏi vào ngành sư phạm, theo tôi, Nhà nước cần xác định được tương đối chính xác nhu cầu giáo viên để không đào tạo tràn lan và đảm bảo công ăn việc làm cho giáo sinh lúc ra trường. Xác định điều này hoàn toàn không khó khi đã có số liệu về trường, lớp, môn học, số trẻ sinh ra mỗi năm…
Sau khâu tuyển sinh là phương thức đào tạo. Công tác đào tạo ở các trường sư phạm phải gắn với đơn vị sử dụng lao động. Giáo sinh chỉ nên dành tối đa 60% thời gian học ở trường sư phạm, còn 40% thời gian học ở trường phổ thông. Có như vậy thì đào tạo mới gắn liền với thực tế, giáo viên mới giỏi được", GS Thuyết chia sẻ.
Sau đây, nmvn trích một số ý kiến của đọc giả bài này, chắc hầu hết là người đang sống trong nước
minhtran1965
1
Ăn thua là cách tuyển dụng. Nhìn qua nghề phi công phải có bằng cấp chứng chỉ bay của Mỹ
Hoàng Hoa Long
4
với mức lương cằn cỗi của giáo viên, làm sao thu hút được nhân tài, trong khi có nhiều ngành có mức lương hậu hĩnh hơn rất nhiều đang chờ họ
Anh Chi
13
Không chỉ riêng các trường đào tạo giáo viên.mà tất cả các ngành nghề đào tạo khác đặc biêt là ngành Y. Hiện nay ngành y đang được đào tạo một cách ồ ạt không có chất lượng cả về sinh viên lẫn giáo viên và hệ lụy cho vấn đề này thì thật rõ ràng .
Giáo già
17
"Sẽ thất bại" vì trong đội ngũ giáo viên hiện nay có một bộ phận không nhỏ "tạo nguồn", cử tuyển nhưng lại là con ông-cháu cha đang chiếm giữ những vị trí rất quan trọng!
trinh
9
Tôi thấy gd tuy vẫn đào tạo ra những người tài. Nhưng càng ngày càng tụt hậu. Một: lương gv quá thấp, ko thể chuyên tâm cho việc lên lớp. Nên gv phải kiếm thêm thu nhập. Không trách gv việc này đc. Hai:từ việc gv ko chuyên tâm dạy, nên việc phân bổ ...chỉ tiêu học sinh giỏi, khá, và số hs lên lớp chỉ là hình thức. Miễn sao ko bị phê bình, nên càng lên lớp, học càng kém đi. Và cuối cùng, những ng kém đó lại thi vào sư phạm, lại đi dạy ng khác, thì làm sao phát triển đc. Một vòng luẩn quẩn.
trinh
11
Hài. Sv thi 25-26 điểm ko đậu, ko thể làm gv, badc sỹ. Nhưng học bổ túc 2 năm 3 lớp, chuyên tu, tại chức lại thành giáo viên cấp, y tá lên bác sỹ chuyên ngành. Vậy hỏi sao mạnh được.
hoàng
7
Thời tôi thi đại học, thì học dốt mới vào ĐH Sư phạm .Đến bây giờ mà vẫn còn tồn tai chuyên tu và tại chức ,trong đó có 2ngành quan trọng là sự phạm và y khoa.
kẻ đi tìm ánh sáng
20loại bỏ các nhà lãnh đạo giáo dục hiện tại thì ngành sẽ phát triển ngạy. vì ngành toàn thấy họp nào là thay đổi sách giao khoa nào là thay đổi thi cử tuyển sinh trong khi đó giáo viên cứ tụt hậu thà ta đùng tiên đó để đào tạo những cán bộ có tâm huyết để thay thế cho các lớp cán bộ GD không làm tốt nhiệm vụ. nhất là mấy ông thứ trưởng hay bộ trưởng chuyên duyệt mấy cái dự án tào lao
Xquynjf
14GS phải hiểu được rằng để được là cô giáo, thầy giáo đứng trên bục giảng đúng nghĩa thì phải chạy tốn mất 300-500 triêu đồng thậm trí còn hơn nữa thì thầy cô phải lo làm sao kiếm tiền bù vào chứ lấy đâu ra tâm huyết như thời xưa của GS nữa, các vị cứ phân tích đến muôn đời nó cũng vậy thôi
Nguyễn Hiền
4Thầy Hồ ngọc Đại: Nếu người thầy năng lực không tốt...xã hội đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa.....tôi muốn biến cái nghiệp vụ sư phạm thành công việc chỉ có thầy giáo mới làm được....nhưng chỉ tiêu đào tạo trên cả nước là quá dư thừa. Với người dân thì có ý kiến khác thầy nhiều : Nền giáo dục không ảnh hưởng việc đào tạo quá đông mà nó đang bị thao túng bởi một thiểu số gọi là Chuyên gia gia công giáo dục cho ai đó....
phương
3chả biết tụt hậu như thế nào nhưng cái bộ sách công nghệ giáo dục của ông làm giáo viên đau đầu. làm học sinh đến giờ vẫn chưa biết chữ nào. cứ nói đem lên vùng cao thí điểm. nhưng nếu thí điểm mà học sinh ko biết. thử hỏi có trường nào dám cho ít nhất là 50% đúp. nói thì hay. chẳng qua để bảo vệ cái lý của mình rồi cho in sách lấy tiền của dân.
huynh
2Tư duy bảo thủ, trì trệ thì làm sao mà tiếp thu cái mới được.Nói như bạn thì chúng ta đang quá nóng vội.
trinhngayxua
2Bây giờ mới xiết chặt đầu vào cho hiệu quả,để đào tạo ra được những người xứng đáng là thầy đúng là điều nên làm dù muộn. Nhưng với những người"chỉ cần có chữ là dạy được",thậm chí chưa dạy được mà vẫn đang đứng trên bục giảng với chế độ biên chế rồi thì sao? Đó vẫn là sự thật, nên"những điều trông thấy mà đau đớn lòng!". Và khi hi vọng với đặt giáo dục là quốc sách nhưng giáo viên lại không được coi trọng ngang tầm với sự nghiệp đó, lương không đủ sống (dĩ nhiên là không phải đủ để tồn tại)
nguyễn tấn phát
6Tôi thấy ngành giáo dục sẽ không bao giờ phát triển được, Theo tôi những người quản lý giáo dục mà không có trình độ lại là lãnh đạo những giáo viên có trình độ chuyên môn cao. có nhiều giáo viên nói những người đang lãnh đạo của họ là những người trước kia cho đi học lớp 9 3, sau thời gian lên làm hiệu trưởng thử hỏi những người này có lãnh đạo được không, vì đối với những người này không có tư duy.
Lê Văn Thủy
10Hãy trả thù lao cho giáo viên xứng đáng. Các "bác" sẽ tìm được người tài. Giáo viên là "cái máy cái" sản xuất ra các máy khác, máy cái mà tốt thì toàn xã hội mới tốt lên được...
Đau lòng
1Đừng nghĩ giáo viên là cái máy cái. Chỉ một số ít mới xứng đáng là như vậy. Phần lớn là những khuôn đúc dởm. Thử đem sang nước người có ai dám dùng không? Có dám tham gia vào việc trao đổi giáo viên chỉ trong khối Asean thôi không? Thật sự thì cả nước vẫn đang tiến lên còn ngành sư phạm dù đầu vào có như thế nào đi chăng nữa thì trăm năm: Kiều vẫn là Kiều, không có năng lực sống nên mới...
No comments:
Post a Comment