Họ đã "ăn" trên lưng nông dân 2.000 đồng/kg dưa?

Trước tấm lòng của Lê Ngọc, chiều Chủ nhật 3/5, nhóm "Sen hồng kết nối yêu thương" của Báo Hànộimới đã tiếp sức cùng đồng nghiệp, chia sẻ với bà con vùng Nam Trung bộ còn nhiều khó khăn. Chỉ trong thời gian ngắn, bạn bè đồng nghiệp và các thành viên của "Sen hồng kết nối yêu thương" đã đăng ký mua 240 quả dưa. Tất thảy người mua đều hồ hởi vì nghĩ đã làm được việc đầy ý nghĩa. Nhưng, cũng sau khi bán dưa và nghe phản ánh từ người mua, đã hé lộ sự giả dối, trục lợi trên mồ hôi, công sức của nông dân và lòng tốt của người dân Thủ đô từ đầu mối thu mua.

Nhóm "Sen hồng kết nối yêu thương" đang bán dưa từ Quảng Ngãi chuyển ra

Dưa Hắc Mỹ nhân hay Bạch nhạt dưa?

17 giờ 14 phút ngày chủ nhật 3-5, "Sen hồng kết nối yêu thương" quyết định mở bán dưa trên mạng xã hội - nối dài cánh tay cùng đồng nghiệp sẻ chia với nông dân Quảng Ngãi. Chúng tôi được tỉnh Đoàn Quảng Ngãi cho biết: thu mua dưa Hắc mỹ nhân của bà con con nông dân với giá 5.000đ/kg. Chúng tôi quyết định bán 8.000 đồng. 3.000 đồng tiền chênh nằm trong chi phí vận chuyển, bốc vác, hao hụt và đề phòng dưa bị vỡ trong quá trình chuyên chở. Ngay sau những dòng viết trên Facebook lần lượt các thành viên của Sen hồng đã vào đăng ký. Người ít thì 2 quả, người nhiều 5 quả. Bạn bè đồng nghiệp như chị Phạm Hà, Báo Nhân dân đăng ký 5 quả; Thanh Tâm Báo Lao động, Khánh Huyền Báo Tiền Phong; Lý Điệp Báo Kinh tế Đô thị 3 quả... Đặc biệt bạn Nguyễn Huyền, đại diện nhóm từ thiện "Thắp sáng yệu thương" đặt mua 50 quả dưa để gửi tặng các bệnh nhân ung thư đang điều trị tại Viện K, cơ sở 2 vào lúc 1giờ 54 phút sáng ngày 4-5. Thật là một ngày đáng nhớ và chúng tôi thực sự vui vì việc làm của chúng tôi đã nhận được sự ủng hộ của bạn bè khắp nơi. Việc bán dưa còn tiếp tục đến sáng sớm ngày thứ ba 5-5 và được chốt lại với "lệnh" đặt mua 10 quả của nữ phóng viên Ánh Dương.

Sáng sớm ngày 5-5, chúng tôi có mặt tại báo từ sớm để rà soát lại danh sách và làm công tác chuẩn bị: túi, cân và cả việc điều đình với lái xe "mượn" tạm chỗ đậu xe ôtô để nhập dưa. 10h sáng  xe tải chở dưa về trụ sở báo trong niềm vui của đại gia đình Sen hồng. Không ai bảo ai, từ Giám đốc Trung tâm phát hành Trần Ngọc Bình, chuyên viên quảng cáo Phạm Kiều Vinh đến chị Thảo tạp vụ và nhiều thành viên đã ra bốc dỡ. Phòng Tài chính cử  chị Thanh Hương ra cân và tính tiền. Khỏi phải nói công việc bán và mua dưa thật vui.

Nhưng cũng trong quá trình bốc dỡ dưa mới phát hiện lẫn quá nhiều trái dưa bé, chỉ nặng khoảng 2kg hoặc chưa đến 2kg. Và đặc biệt hơn, trái dưa với tên gọi mỹ miều Hắc Mỹ nhân đã không đỏ và ngon như tên gọi. Nó hồng hồng nếu không nói là trắng ởn, cùi dày và chua. Chúng tôi quá ngỡ ngàng và thất vọng với loại trái cây đặc sản của Quảng Ngãi được Tỉnh đoàn thu mua của dân với giá 5.000 đồng này.
Với bức xúc này, cuối giờ chiều chúng tôi đã trở lại điểm tập kết dưa trên đường Hoàng Minh Giám. Thật xót xa, gần 2 tấn dưa đang còn nằm chỏng chơ trên hè đường đều thuần quả nhỏ. Nhiều trái bị vỡ, thấy rõ dưa có màu trắng phớt hồng, không còn là dưa hấu như đúng tên gọi. Chị Lê Ngọc cho biết: có người mua bổ ra thấy chất lượng dưa quá tệ đã ra trả lại, ngượng muối mặt. Rõ là mình làm việc tình nghĩa mà cứ như lừa đảo. Chị Ngọc cho biết thêm: xe dưa 10 tấn thì tới quá nửa là dưa bé. Hiện đã giao cho các điểm bán tình nguyện hầu hết đều bị kêu về chất lượng như: độ ngọt, màu và vỏ thì quá dày. Trong hơn 3 tiếng có mặt ở bãi dưa, tôi thấy lác đác chỉ vài người hỏi mua. Và chúng tôi cũng đã chứng kiến nhiều người bán hàng rong đi qua đã được Ngọc tặng không những trái dưa chỉ nhỉnh hơn... chú chuột cống!!!

Nông dân thu hoạch dưa hấu

Tỉnh Đoàn "ăn" trên lưng của nông dân 2.000 đồng/kg dưa?

Không chỉ bất ngờ về chất lượng dưa, khi điều tra về tận nơi bán, chúng tôi thực sự sốc khi biết một số cán bộ Tỉnh Đoàn Quảng Ngãi đứng ra làm đầu mối thu gom đã ăn trên lưng của bà con nông dân tới 2000 đông/kg dưa. Tại một cuộc họp diễn ra vào giữa tháng 4 vừa qua, ông Đào Minh Hường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ngãi cho biết, ở tỉnh này hiện còn 81 ha dưa hấu chuẩn bị thu hoạch. Giá bán lẻ đầu vụ khoảng 6.000-7.000 đồng/kg, nay giảm chỉ còn 1.200-1.500 đồng/kg. Giá thu mua tại ruộng cho nông dân của siêu thị cao hơn từ 500-1.000 đồng/kg so với thương lái và giá bán ra ở mức từ 3.000-3.300 đồng/kg. Sau đó, UBND xã Tịnh Hiệp (huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi) cũng cho biết, xã hiện có khoảng 80 hecta dưa hấu. Những ngày qua, tỉnh đoàn hỗ trợ bán giúp nông dân được hơn 140 tấn với giá 2.700 đồng/kg.Tại các xã Tịnh Trà, Tịnh Hiệp (huyện Sơn Tịnh), có lúc giá dưa thương lái mua chỉ ở mức 1.500-2.200 đồng/kg. Tuy nhiên vẫn không thấy người đến mua hoặc mua rất nhỏ giọt. Các tổ chức từ thiện, đoàn thể vẫn đang cố sức tìm cách tiêu thụ dưa cho người dân. Chỉ tính riêng xã Tịnh Hiệp, số lượng đăng ký bán dưa lên đến hơn 800 tấn. Tại các cánh đồng dưa Xuân Hòa, Xuân Mỹ, Vĩnh Tường, Mỹ Danh (xã Tịnh Hiệp), một số hộ hớn hở khoe họ đã "may mắn" bán dưa với giá 3.000 đồng/kg cho Tỉnh đoàn Quảng Ngãi, hiện đang trồng mới lại ruộng dưa.

Còn anh Đặng Như Quỳnh, chủ một showroom ôtô tại phố Nguyễn Xiển (quận Thanh Xuân, Hà Nội) - người khởi xướng chiến dịch giải cứu dưa hấu cho đồng bào miền Trung cũng khẳng định với chúng tôi, tại đầu Quảng Nam, qua hệ thống phát thanh xã, các hộ dân có nhu cầu bán dưa sẽ mang dưa tới địa điểm tập kết. Đội tình nguyện thu mua cân và trả tiền trực tiếp theo đơn giá thỏa thuận công khai 3.000 đồng/kg, có xác nhận của chính quyền địa phương.

Trao đổi với chúng tôi, chiều ngày 5/5 qua điện thoại, ông Hồng – Chủ tịch UBND xã Tịnh Hiệp (huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi - số điện thoại 0985755004) cho biết: Dưa đoàn thanh niên xã mua tận ruộng cho nông dân giá 3.000 đồng/kg. Ông Hồng còn bảo dưa ở Tịnh Hiệp bây giờ đã vào cuối vụ, trái không được to. Mua giúp cho dân 3.000 đồng là quý lắm rồi. Thế nhưng khi giao cho chúng tôi dưa tại Hà Nội, Tỉnh đoàn Quảng Ngãi nói thu mua dưa Hắc mỹ nhân của bà con con nông dân với giá 5.000đ/kg.

21 giờ ngày 6/5, chúng tôi gọi điện cho anh Hải - người có 3 ha dưa ở xã Bình Chương, huyện Bình Sơn và được biết, hiện giá bán dưa tại ruộng của các hộ dân trong xã chỉ hơn 3000 đồng/kg - đấy là gặp các đoàn khách mua ủng hộ, còn thương lái thì không bao giờ được giá đó. Thế dưa non bổ ra trắng nhởn thì sao? Loại đấy bán chẳng ai mua, cho bò nó cũng chẳng thèm ăn - anh Hải nói.

Như vậy đã rõ. Một số cán bộ Tỉnh Đoàn Quảng Ngãi đứng ra làm đầu mối thu gom đã trắng trợn "ăn chênh" của nông dân những 2000 đồng/kg dưa. Trong khi các hiệp sỹ cứu dưa, các tổ chức đoàn thể, từ thiện không quản ngại đường xa, từ TP Hồ Chí Minh ra, từ Hà Nội vào mua dưa giúp bà con nông dân Quảng Ngãi, chia sẽ những khó khăn, thiệt hại của người dân sau trận lụt vừa qua, thì ngay tại địa phương, một số cán bộ Tỉnh Đoàn lợi dụng danh nghĩa thu mua trợ giúp đã ngang nhiên ăn chặn trên mồ hôi, nước mắt của nông dân.

Hẳn người dân cả nước chưa hết xúc động với hình ảnh người nông dân Quảng Ngãi đứng thất thất bên ruộng dưa hấu bị lũ cuốn. Thiệt hại về kinh tế phải còn lâu mới khắc phục được. Với chúng tôi, chỉ là vài tấn dưa non bị lừa. Còn tại Quảng Ngãi khi dưa vào giai đoạn thu hoạch rộ, xuất khẩu bì ùn tắc, giá dưa giảm sút thê thảm, tỉnh đoàn Quảng Ngãi cũng đã đứng ra thu mua, hỗ trợ nông dân tiêu thụ. Vào các ngày cuối tháng 4, Tỉnh đoàn đã bán giúp nông dân Quảng Ngãi  hàng trăm tấn dưa hấu. Giá bán là 4.000 đồng/kg, trong khi giá dưa mua của nông dân tại ruộng lúc cao nhất cũng chỉ khoảng 2.000 đồng.

Số tiền chênh không phải là nhỏ, không biết đã rơi vào túi những ai?